Tarnów

zabytkowy Cmentarz Żydowski

Cmentarz Żydowski - założony w drugiej połowie XVI w. w obrębie ówczesnej wsi Pogwizdów na powierzchni 3,2 ha.

Przedwojenna, kuta z żelaza brama cmentarza znajduje się w Holocaust Memorial Museum w w Waszyngtonie

Kopia bramy cmentarza żydowskiego wstawiona w miejsce oryginału,

Dom przedpogrzebowy

Według tradycji żydowskiej pogrzeb powinien się odbyć mozliwie szybko po stwierdzeniu zgonu. Odpowiednim przygotowaniem zwłok oraz pogrzebem zajmowało się złożone z ochotników święte bractwo (chewra kadisza). Przygotowane do pogrzebu zwłoki układano na marach, okrywano czarnym całunem i zanoszono do domu przedpogrzebowego. Po modlitwie zwłoki przenoszono ku mogile, wkladano do trumny i opuszczano do grobu. Żałobnicy kolejno sypali na trumnę ziemię a jeden z członków bractwa nacinał ich ubrania. Następnie w domu przedpogrzebowym odmawiano kadisz, skladano kondolencje rodzinie i obmywano ręce przed opuszczeniem cmentarza.
Plac - miejsce masowych grobów około 15 000 Żydów z tarnowskiego getta wymordowanych podczas niemieckiej okupacji (na przełomie od czerwca 1942 roku do września 1943 roku). W 1946 roku żydowski rzeźbiarz Dawid Beker - urodzony w Tarnowie - ustawił na tym miejscu upamiętniający pomordowanych obelisk - fragment ułamanej kolumny ocalałej z pożogi Nowej Synagogi. Wyryty na niej napis w języku hebrajskim: A słońce świeciło i nie wstydziło się... jest cytatem z poematu Nahmana Bialika

Na cmentarzu pochowani są między innymi: cadyk Arie Halbestram (zm. 1930 r.), pisarz Mordechaj Brandstaetter (zm. 1928 r.).

Na cmentarzu zachowało się około 3000 macew, najstarsza z 1667 roku.
 
 
Obok tradycyjnych żydowskich nagrobków na cmentarzu można wyróżnić rzadziej spotykane - sarkofagi.
 
 

Częstym motywem jest złamane drzewo, który umieszczano na nagrobkach osób za przedwcześnie zmarłych

<-------------------------------

Na tradycyjnych nagrobkach żydowskich umieszczano epitafia wyłącznie w języku hebrajskim. Jednak od drugiej poł. XVIII wieku obok tekstów hebrajskich zaczeto umieszczać napisy w języku niemieckim, a po I wojnie światowej - w języku polskim ----------------------->

 
 
Błogosławiące ręce oznaczają kapłanów wywodzących się z rodu Aarona, którzy dawniej pełnili służbę w Przybytku na pustyni i w Świątyni w Jerozolimie. Obecnie przysługuje im pierwszeństwo w Czytaniu Tory oraz udzielają błogosławieństwa Aaronowego po zakończeniu modlitwy świątecznej

 

 

Jeśli masz pytania napisz na trampbusko@gmail.com lub zadzwoń: tel kom. +48 501 672 290

Copyright © 2003 by Agencja Turystyczna Tramp, Busko Zdrój. Wszelkie prawa zastrzeżone.